เกร็ดความรู้ ถังออกซิเจน

ถังออกซิเจนคืออะไร ?

ถังเหล็กที่มีการบรรจุก๊าซออกซิเจนลงไป ส่วนใหญ่ในในทางการแพทย์ เพื่อดูแลรักษาผู้ป่วยที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับทางเดินหายใจ โดยในถังออกซิเจนจะมีก๊าซออกซิเจนบริสุทธิ์ที่มีความเข้มข้นอยู่ถึง 99 % 
ซึ่งความเข้มข้นของก๊าซออกซิเจนในถังจะเป็นตัวช่วยในการรักษาผู้ป่วย ทำให้ออกซิเจนในเลือดของผู้ป่วยอยู่ในระดับที่เหมาะสมนับว่าเป็นหนึ่งในอุปกรณ์ดูแลรักษาผู้ป่วยที่มีความสำคัญเป็นอย่างมาก

ถังออกซิเจน ใช้บรรจุออกซิเจนแรงดัน โดยมีท่อเชื่อมต่อกับถังที่ปลายด้านหนึ่งแล้วต่อสายออกซิเจนแบบผ่านจมูกหรือหน้ากากออกซิเจน ถังนี้จะส่งตรงออกซิเจนในถังเข้าสู่จมูกของผู้ป่วย สามารถใช้แบบส่วนบุคคลได้ มักจะติดตั้งบนรถเข็นหรือล้อ ซึ่งช่วยให้เคลื่อนย้ายได้ง่าย

• ถังออกซิเจนที่ใช้ในทางการแพทย์ต้องบรรจุในถังสีเขียวเท่านั้น และต้องมีสัญลักษณ์ มอก.540-2555

• ข้อต่อของถังออกซิเจนต้องใช้เกลียวที่ได้มาตรฐาน CGA 540 เท่านั้น

• โดยปกติแล้ว ก๊าซออกซิเจนไม่ติดไฟ แต่เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาให้ไฟลุกไหม้รวดเร็วขึ้นได้ หากมีถังออกซิเจนเก็บไว้ที่บ้าน ควรมีถังดับเพลิงติดตั้งเอาไว้ด้วยเช่นกัน

• หัวปรับลดแรงดัน ต้องเป้นหัวสำหรับถังออกซิเจนทางการแพทย์เท่านั้น ห้ามดัดแปลงนำหัวอื่นๆมาใช้งาน

• หากถังออกซิเจนขึ้นสนิม ไม่ควรใช้งาน

ออกซิเจนเป็นประโยชน์อย่างมากสำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะระดับออกซิเจนต่ำซึ่งจะช่วยลดอาการและช่วยให้ผู้ป่วยเหล่านั้น สามารถทำกิจกรรมหรือเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น รวมทั้งช่วยยืดอายุขัยให้กับผู้ป่วยได้

 อุปกรณ์ให้ออกซิเจน 

• สาย Nasal Cannula สายที่เป็นลักษณะเหมือนหนวดกุ้งสวมจมูก ค่าออกซิเจนที่ได้รับสูงสุด 40% (อัตราการไหลปรับได้ที่ 1-5)
  

• Mask With Bag เป็นลักษณะหน้ากากแบบมีถุงลม ค่าออกซิเจนที่ได้รับสูงสุด 80-90%
  (อัตราการไหลปรับได้ที่ 8-10 ลิตร)

 อุปกรณ์ให้ออกซิเจน สำหรับคนไข้เจาะคอ 

ผู้ป่วยเจาะคอ จะใช้งาน 2 ลักษณะดังนี้ 

• หน้ากากครอบคอ + กระปุกน้ำให้ความชื้น ลักษณะนี้จะเป็นการให้ออกซิเจน และความชื้นเล็กน้อย เหมาะสำหรับให้ออกซิเจนผู้ป่วยเจาะคอ ที่ไม่ต้องการที่จะละลายเสมหะ หรือมีเสมหะที่ไม่ได้เหนียวข้นมาก สามารถใช้งานกับเครื่องผลิตออกซิเจนทั่วไป เริ่มตั้งแต่ 3 - 10 ลิตร/นาที (ขึ้นอยู่กับแพทย์แนะนำ)

• หน้ากากครอบคอ + ท่องวงช้าง + กระปุกน้ำให้ความชื้นแบบปรับ % ได้ ลักษณะนี้จะเป็นการให้ออกซิเจน และให้ความชื้นที่เป็นลักษณะเหมือนควันออกจากท่องวงช้าง (เพื่อละลายเสมหะ + ให้ออกซิเจน) การให้ออกซิเจนในลักษณะนี้ จำเป็นต้องใช้เครื่องผลิตออกซิเจนเฉพาะ หรือที่เรียกว่า "เครื่องผลิตออกซิเจน แรงดันสูง"

• เมื่อต่อกับเครื่องแรงดันธรรมดาจะทำให้ประสิทธิภาพของเครื่องดรอปลง เช่น อัตราการไหลในเครื่อง 10 ลิตรจะดรอปลงเหลือเพียง 5 ลิตร/นาที (ปรับเพิ่มไม่ได้) อัตราความชื้นที่ออกมาก็จะลดลงตามไปด้วยเนื่องจากแรงดันไม่เพียงพอ